Controls News 13
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Slave
Comlab
Funkmaster
■
■
■
■
51
Referentieprojecten
: 34
km Lötschberg-basistunnel
Cijfers tunnel
Lengte
34,6
km, waarvan 19,5 km
enkelspoors (tweede buis uitge-
broken, maar spoortechnisch
niet voltooid) en 15,1 km dub-
belspoors
Aantal
104 (
verbindingen
dwarsverbindingen
van de ene buis naar de andere)
Temperatuur
35
° C
Vochtigheid
80%
Bouwtijd
8
jaar (1999–2007)
Aantal treinen/dag
110 (40
passagiers-
en 70 goederentreinen)
Bouwkosten
4400
miljoen CHF
In de 104 dwarsverbindingen bevinden zich in totaal 1500
doorgaans geklimatiseerde schakelkasten voor de technische
infrastructuren. De dwarsverbindingen worden ook gebruikt voor
de evacuatie van reizigers; de ene buis is dan de vluchtgang voor
de andere buis.
Tijdens de bouw heeft Saia-Burgess Controls van 2004 tot 2006
een groot aantal Saia®PCD-systemen geleverd voor de besturing van
ventilatie en airco en de bewaking van de 1500 schakelkasten, de
brandbeveiliging en de draadloze communicatie. De schakelkasten
bevinden zich in de 104 dwarsverbindingen en in 8 grote tunnelnissen.
De afzonderlijke subsystemen van de technische infra-
structuren werden los van elkaar aanbesteed. Voor ventila-
tie, airconditioning, draadloze technologie en brandbevei-
liging werd voor Saia® PCD's gekozen. Deze subsystemen
zijn door drie verschillende systeemintegratoren van
Saia® PCD's voorzien. In de overige subsystemen werden
echter vijf andere besturingsproducten van verschillende
fabrikanten gebruikt. Dat waren voornamelijk goedkope
compacte producten, die deels dedicated en niet program-
meerbaar waren.
Exploitatiefase 2007–2010
Het belangrijkste doel van de opdrachtgever was bereikt:
de tunnel was klaar, de deadlines gehaald en het budget
niet overschreden. Een en al lof voor alle betrokkenen en
een beloning voor de opdrachtgever.
Met de ingebruikname van de tunnel had de opdracht-
gever aan zijn plicht voldaan. Zijn werk zat erop en hij kon
de tunnel overdragen aan het onderhoudsteam van de be-
heerder: BLS Netz AG.
De aanvankelijke euforie was maar van korte duur. De tun-
nel bevat omvangrijke veiligheids- en spoortechnische
voorzieningen. Het bouwwerk is zeer complex en moet het
hele jaar door 24 uur per dag, 7 dagen per week betrouw-
baar en veilig beschikbaar zijn. De uitval van elk afzonder-
lijk onderdeel kan tot een bedrijfsonderbreking leiden.
In de subsystemen watervoorziening, verlichting, laag-
spanningsbewaking en deuren worden meer dan 1000
automatiseringsproducten van verschillende fabri-
kanten gebruikt. Stuk voor stuk goedkope compacte
systemen, die in de context van de oorspronkelijke aanbe-
steding pasten. Deels dedicated, niet programmeerbaar
en marktafhankelijk. Via complexe structuren, gateways,
converters en multiplexers zijn deze op de een of andere
manier verbonden met het besturingssysteem. Directe
communicatie tussen de subsystemen is echter niet mo-
gelijk; voor onderlinge gegevensuitwisseling moet altijd
een omweg via het besturingsniveau worden gemaakt.
Dat leidt tot onnodig veel dataverkeer en valse foutmel-
dingen en dus een grotere kans op communicatiestorin-
gen. Wat weer tot gevolg heeft dat het onderhoudsteam
veel zwaarder wordt belast. Al met al een haast onmogelij-
ke opgave, die bij het personeel tot grote frustratie leidde.
Bovendien was er tijdens de plannings- en bouwfase
nauwelijks sprake van afstemming met de verantwoor-
delijken van de latere beheerder. Daarvoor was geen tijd
ingepland. Alles was ondergeschikt gemaakt aan het
doel 'bewaken van deadlines en budget'. Men gebruikte
wat op dat moment beschikbaar en voordelig geprijsd
was. Dit kon niet anders dan tot conflicten leiden. De
gebruikte 'Cheap in Mind'-techniek is nu een voortdu-
rende bron van stress voor het onderhoudsteam.
Nog maar twee jaar na ingebruikname van de tunnel
moest beheerder BLS Netz
AG vaststellen dat onder-
houd en reparatie van de
overgedragen structuren
op de lange termijn niet
economisch haalbaar zijn.
Ten opzichte van de pure
exploitatiekosten (beheer,
energie) zijn de kosten
voor onderhoud van de technische inrichting twee keer
zo hoog. Daar komt nog eens bij dat het personeel zwaar
belast wordt en stress heeft vanwege de structurele
gebreken van de tunneltechniek. Nu de situatie nauw-
keurig in beeld is gebracht, is volgens BLS Netz AG een
optimalisering mogelijk die een besparing oplevert
van enkele miljoenen Zwitserse francs.
Brandbeveiliging
Draadloze tunnelcommunicatie
Controlecentrum
Frutigen
Controlecentrum
Raron
Secundaire ring
Klimaatregeling
Klimaatregelings-
centrales
Klimaatregelings-
centrales
Tyco
brandmeld-
installatie
630
Saia
®
PCD2-besturingen
1470
Saia
®
PCD3.RIO-systemen
430
Saia
®
PCD7.D230 HMI-displays
> 30.000 I/O-gegevenspunten
Beheerder
Beheer
Onderhoud
Bouwer
Deadlines
Prestaties
Kosten
Interventie
Verschillen
Verschillen tussen bouwer
en beheerder: tegengestelde
belangen en prioriteiten
Stand Saia®PCD-automatiserings-
systemen na bouwfase 2007
